Elektrificatie - aardgasvrije wijken
Elektrificatie - aardgasvrije wijken
De uitdaging
Vroeger was het vervoeren van stroom éénrichtingsverkeer, van elektriciteitscentrale naar bijvoorbeeld een huis. Met de komst zonnepanelen en windmolens is dit tweerichtingsverkeer geworden. En dat leidt tot uitdagingen in het net. Denk bijvoorbeeld aan dunbevolkte gebieden. Daar liggen van oudsher dunnere kabels in de grond, maar door de goedkope grondprijs worden daar juist de meeste zonneparken geïnstalleerd. Dat kan problemen geven, want er ontstaan forse pieken in het net als de zon schijnt.
Barrières elektrificatie
Niet alleen de energiebronnen veranderen, maar ook de vraag naar energie verandert. In en om het huis wordt steeds meer gebruik gemaakt van (nieuwe) elektronische toepassingen. Denk aan elektrisch rijden, elektrisch verwarmen en elektrisch koken.
Oplossingen als uitbreiding en verzwaring van het net zijn maar beperkt mogelijk. Bovendien kost dit veel tijd en geld. Er zijn ook technische mogelijkheden om het net efficiënter te gebruiken, maar bestaande wet- en regelgeving laten dit niet altijd toe.
Haalbaarheid
De energietransitie kent een aantal onzekerheden. Op welke locaties komen wind- en zonneparken of laadpalen? Waar worden wijken all-electric? Wanneer gaat Nederland massaal elektrische rijden? Zeker in een tijd met krapte op de arbeidsmarkt, is voorspelbaarheid van groot belang. Weerstand tegen verduurzamingsmaatregelen kan een vertragende werking hebben op de elektrificatie.
Onze visie
Enexis Groep is primair verantwoordelijk voor een veilig en betrouwbaar energienet. We bereiden ons daarom goed voor op de elektrificatie van Nederland. We zoeken volop naar oplossingen die de energietransitie versnellen.
Door het netwerk ‘slimmer’ te maken, voorkomen we onnodige netverzwaringen. Toch blijft het nodig om te investeren. Want er moet voldoende capaciteit zijn voor de groei van duurzame opwek, elektrische voertuigen en warmtepompen. Door slimmer met het huidige net om te gaan, blijft de verzwaring zoveel mogelijk beperkt.
Onze prioriteiten voor een duurzame energievoorziening
1. Stimuleren van efficiënt netgebruik
We zoeken naar slimme maatregelen om pieken in het net op te vangen. Bijvoorbeeld door klanten te prikkelen om elektriciteit te gebruiken op het moment dat er genoeg voorhanden is. Of door slim te laden waarbij het moment van laden van elektrische auto’s wordt aangepast aan de actuele prijs en de beschikbaarheid. We bieden open data aan marktpartijen om oplossingen te ontwikkelen die vraag en aanbod beter op elkaar afstemmen.
2. Aanpassing van wet- en regelgeving
Er zijn nieuwe wettelijke kaders nodig die stimuleren de beste maatschappelijke oplossing te kiezen. Zo moet het voor klanten bijvoorbeeld financieel aantrekkelijker zijn om zelf opgewekte stroom direct te gebruiken of op te slaan, dan deze terug te leveren aan het net. Daarbij moeten regels voor netbeheerders ruimer worden. Bijvoorbeeld voor inzet van batterijen voor e-opslag, waterstof, de reservecapaciteit in het net en het tijdelijk aftoppen van de duurzame energieproductie. Zo wordt het mogelijk om écht de beste maatschappelijke oplossing te kiezen.
3. Een wijkgerichte aanpak
We zetten in op een wijkgerichte aanpak. Dit geldt zowel voor het plaatsen van laadpalen als voor het maken van de beste keuze voor warmte. Welke energievoorziening doet het meest recht aan de lokale situatie? Wat is het meest kostenefficiënt? Voor welke oplossing is draagvlak? Per wijk kijken we samen met gemeenten en binnen de Regionale Energie Strategieën naar de beste oplossing; technisch, financieel en maatschappelijk. Wij delen kennis, denken mee, en voeren uit.
4. Voorspelbaarheid
We weten nog niet of en welke warmtevoorziening de markt gaat domineren. Keuzes worden op wijkniveau gemaakt. Hoe eerder netbeheerders weten wat er gaat gebeuren, hoe efficiënter we het net kunnen gebruiken én kosten in de hand kunnen houden. Ook de plaats van windmolens, zonneparken en laadpalen is belangrijk. We moeten immers rekening houden met de beschikbare ruimte op het net. Daarom is Enexis Netbeheer tijdig betrokken bij Regionale Energie Strategieën (RES).
5. Laadinfrastructuur voor e-rijders
In 2030 zijn er naar schatting 1,9 miljoen elektrische personenvoertuigen op de weg. Hiervoor zijn ongeveer 1,8 miljoen laadpunten nodig op strategische plekken in het land. Wij werken aan een goede en betaalbare laadinfrastructuur met voldoende snellaad- en oplaadpunten. Deze moeten maximaal gebruiksgemak bieden en geschikt zijn voor slim laden. We houden nu al rekening met nieuwe mobiliteitsconcepten, zoals zelfrijdende auto’s en deelauto’s.
6. Welkom aan slimme apparaten
Slimme apparaten met open, gestandaardiseerde protocollen helpen om het net efficiënt te gebruiken. Bijvoorbeeld als duurzaam opgewekte energie automatisch opgeslagen kan worden in elektrische auto’s. En dat geldt ook voor andere apparaten met veel vermogen en veel flexibiliteit. Denk aan laadpalen, warmtepompen en batterijen. Via de Stichting Flexible Power Alliance Network stimuleren wij het gebruik van open protocollen om slimme apparaten aan te sturen.
De feiten
Elektrisch vervoer
| Doel emissieloze voertuigen 2050 | 100% |
| Prognose aantal elektrische personenvoertuigen in 2030 | 1,9 miljoen |
| Prognose benodigde laadpunten in 2030 | 1,8 miljoen |
| Aantal elektrische personenauto’s in NL – 1 januari 2019 (bron: CBS) | Ca. 139.000 |
| Aantal volledig elektrische auto’s in NL – 1 januari 2019 (bron: CBS) | Ca. 45.000 |
| Aantal waterstofauto’s in Nederland per februari 2019 (bron: Opwegmetwaterstof.nl/EV Consult) | 73 |
| Prognose jaar dat elektrisch rijden (TCO - zonder subsidie) goedkoper is dan benzine/diesel | 2024 |
Aardgasvrij wonen
| Doel aantal aardgasvrije woningen in 2030 – Nationaal Klimaatakkoord | 2 miljoen |
| Doel aantal aardgasvrije woningen in 2050 – Nationaal Klimaatakkoord, CBS | 7,7 miljoen (alle woningen in NL) |
| Aantal woningen voorzien van een warmtepomp in 2017 (bron: CBS) | 220.000 |